Odsłonięcie kamienia pamięci Stanisława Leszczyńskiego

Stanisław Leszczyński (1926-2017) – ceniony folklorysta, instruktor tańca, choreograf, wielki człowiek, wybitny nauczyciel, wychowawca wielu pokoleń młodzieży oraz krzewiciel kultury ludowej, założyciel Zespołu Tańca Ludowego UMCS w Lublinie, który nosi właśnie jego imię. W środę 25 października 2023 r. Uczelnia oraz Zespół uhonorowali jego sylwetkę, oraz dorobek kamieniem pamięci na Miasteczku Akademickim UMCS.

Uroczystości odsłonięcia kamienia pamięci Stanisława Leszczysńkiego w Lublinie

Odsłonięcie pamiątkowej tablicy w oprawie Zespołu Tańca Ludowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie odbyło się dnia 25.10.2023 r. o godz. 10.00 przed Akademickim Centrum Kultury i Mediów UMCS „Chatka Żaka” w Lublinie – ul. Radziszewskiego 16.

Oficjalnego odsłonięcia tablicy dokonali: Jego Magnificencja Rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie – prof. dr hab. Radosław Dobrowolski oraz małżonka Śp. Stanisława Leszczyńskiego – Pani Janina Leszczyńska.

Wydarzenie zgromadziło wiele osób, w tym grono rektorskie UMCS, rektora Uniwersytetu Przyrodniczego, posłów, przedstawicieli instytucji samorządowych, zaprzyjaźnionych organizacji i zespołów ludowych, a także rodzinę i przyjaciół śp. Stanisława Leszczyńskiego.

Tuż po uroczystościach odsłonięcia Organizatorzy zapraszali do Małej Sali Widowiskowej ACKiM UMCS „Chatka Żaka” na konferencję poświęconą Stanisławowi Leszczyńskiemu.

Kim był Stanisław Leszczyński?

Kazimierz Stanisław Leszczyński — urodził się 27.08.1926 r. w Liśniku Dużym. Zmarł 15 marca 2017 r. w Lublinie. Wykształcenie wyższe — magister AWF Warszawa /1952 r./ oraz ukończone 4-letnie Studia Choreograficzne CPARA — nauczyciel, starszy wykładowca Centrum Kultury Fizycznej UMCS w Lublinie; Założyciel, Dyrektor Senior, Kierownik Artystyczny i Choreograf Zespołu Tańca Ludowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Od września 1941 roku do końca okupacji brał czynny udział w Batalionach Chłopskich w obwodzie II – gm. Kraśnik, Okręg IV-ty pod pseudonimem „Czarny” we wszystkich akcjach zbrojnych pod dowództwem majora Bolesława Resztaka pseudonim „Słotkowski”.

Pod koniec okupacji uczestniczył w akcji „Burza” Armii Krajowej. Za dzielność, poświęcenie i ofiarną walkę w obronie Ojczyzny został odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. Był aktywnym działaczem wielu organizacji kombatanckich i społecznych. Między innymi: Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, Stowarzyszenie Szarych Szeregów, Stowarzyszenie Batalionów Chłopskich, Stowarzyszenie Synów Pułku, był honorowym członkiem Rodziny Katyńskiej (teść zginął w Katyniu), współpracował aktywnie ze Związkiem Sybiraków (żona w latach 1940-1946 była zesłana do Kazachstanu), był honorowym członkiem Ligi Obrony Kraju w Nałęczowie i Koła Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.

Swoją pracę zawodową rozpoczął jako nauczyciel w szkole podstawowej w Trzydniku pow. Kraśnik. Tu rozpoczął swoją działalność społeczną. Założył drużynę harcerską, młodzieżowy zespół tańca ludowego, prowadził aktywną działalność oświatową i kulturalną na rzecz środowiska i powiatu. Pełnił funkcję powiatowego kierownika organizacyjnego Związku Młodzieży „Wici”, działał w PSL Mikołajczykowskim, w Związku Nauczycielstwa Polskiego, a w Gminnej Radzie pełnił funkcję przewodniczącego.

Doceniając jego pracę, Kuratorium Okręgu Szkolnego powołało go na nauczyciela Liceum Ogólnokształcącego w Lublinie, a następnie powierzyło mu odpowiedzialne stanowisko Kierownika Samodzielnego Referatu Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego, które pełnił przez 10 lat.

Ukończył Akademię Wychowania Fizycznego w Warszawie i od 1953 roku pracował jako starszy wykładowca w Centrum Kultury Fizycznej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. W tym samym roku założył Zespół Tańca Ludowego UMCS, który do dziś reprezentuje Polskę w kraju i za granicą w różnych krajach świata.

Opracował dla Zespołu ponad 20 godzin repertuaru zawierający folklor taneczny wszystkich regionów Polski, tańce narodowe oraz sekwencję patriotyczną pt. „Dochodzenie Polski do Niepodległości”.

Zespół jest dobrze znany ludności w całym kraju – dał ponad 9000 koncertów w większości województw. Odbył 307 wojaży zagranicznych do 56 krajów na 5 kontynentach, gdzie dał niezliczoną ilość koncertów, rozsławiając Polskę i polską kulturę narodową. Wielokrotnie w koncertach uczestniczyły najważniejsze osobistości krajów i głowy państw oraz tłumy publiczności.

Zespół pod kierownictwem K. S. Leszczyńskiego czterokrotnie występował przed Papieżem Janem Pawłem II – w Castel Gandolfo, Ieper (Belgia), Watykanie i w Kijowie (Ukraina). Koncertował w siedzibie ONZ w Nowym Jorku, którego dochód przeznaczony był na pomoc dzieciom Trzeciego Świata. W siedzibie UNESCO w Wiedniu uczestniczył w programie UNESCO – UNICEF, który był transmitowany przez telewizję na cały świat, a dochód przeznaczony został na pomoc dzieciom z biednych krajów.

Reprezentował kontynent europejski na międzynarodowym festiwalu i uroczystym otwarciu Igrzysk Olimpijskich w Seulu (Korea) w 1988 r., na Dniach Lublina w Wiedniu, podczas Dnia Polskiego na EXPO – 92 w Sewilli (Hiszpania), EXPO–2000 w Hanowerze (Niemcy), na Międzynarodowej Wystawie Gospodarczo-Turystycznej EUROGATE–2000 w Taipei (Tajwan), na X Międzynarodowych Targach Turystycznych HOLIDAY WORD – 2001 w Pradze (Czechy) dla ministrów i wystawców z ponad 70 krajów.

Najdłuższe tournée Zespół odbył w 1967 roku po Francji i Szwajcarii. Podczas 72 dni dał 67 koncertów, w tym 23 w paryskim teatrze „Bobino”. Zawsze i wszędzie godnie i z największym pietyzmem reprezentuje Polskę i jej bogatą kulturę narodową a koncerty Zespołu były transmitowane przez Inter i Eurowizję oraz telewizyjno-radiowe programy lokalne wielu krajów na całym świecie. Bardzo często z ust władz miast i organizatorów – obcokrajowców padały słowa: „Jesteście najlepszymi ambasadorami Polski – przybliżacie nam swój kraj”.

Jako wielki patriota obok działalności artystycznej i wychowawczej wykazuje dużą aktywność społeczną. To dzięki K.St. Leszczyńskiemu i Zespołowi pozyskana została i przekazana Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Lublinie karetka pogotowia marki Mercedes oraz łóżka szpitalne.

Dzięki jego inicjatywie powstała Fundacja „Pod Wspólnym Dachem” (polsko-holenderska), która niesie pomoc ludziom niepełnosprawnym. Dzięki temu wybudowane zostały trzy Domy Opieki Społecznej w Kazimierzówce k/Lublina. Została nawiązana współpraca gospodarcza regionu Fayoum (Egipt) z województwem lubelskim. Otrzymana nagroda FVS z Hamburga przez St. Leszczyńskiego w całości przekazana została na Centrum Zdrowia w Warszawie w 1972 r. Nawiązana została współpraca naukowa między Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej a Uniwersytetem im. Franciszka Palackého w Ołomuńcu, Uniwersytetem w Niemczech, Uniwersytetem we Francji i Lwowie.

Wychowankowie Zespołu pełnią wiele poważnych stanowisk w kraju i za granicą. Są dyrektorami szkół, banków, przedsiębiorstw, są prokuratorami, a także konsulami w różnych krajach np. w Szwecji, Belgii, Kanadzie, we Włoszech, są kierownikami ponad 40 zespołów folklorystycznych w różnych zakątkach kraju.

Wiele uwagi poświęca Polonii na wszystkich kontynentach, w krajach zachodnich, ale przede wszystkim wschodnich. Pamięta, że dopiero od niedawna mogą bezkarnie przyznawać się do swego polskiego pochodzenia, do tego, że są Polakami, wiezie im z radością cząstkę Polski.

Zespół i jego koncerty budzą poczucie dumy w Polakach na Ukrainie, Białorusi, Łotwie, Litwie i Kazachstanie. Wzruszające jest kiedy widzi się często łzy szczęścia na twarzach tych Polaków oglądających koncert pełen patriotyzmu i Polskości. Jako patriota i wychowawca oddziaływuje na studentów tak, aby ich zachowanie i kultura osobista nie budziła zastrzeżeń. Oprócz zwiedzania różnych krajów odwiedzali polskie cmentarze rozsiane niemal po całym świecie, przy których modlili się, śpiewali pieśni religijne i patriotyczne.

Liczne koncerty w Japonii rozmiłowały młodzież akademicką w Tokio, Osace i innych w polskiej kulturze i folklorze. Z pasją uczyli się tańców i pieśni polskich, kupowali, a nawet sami szyli narodowe i ludowe stroje polskie. Stałe koncerty z Zespołem Tańca Ludowego UMCS spowodowały, że przyjeżdżali chętnie do Polski, aby poznać kraj, którym tak się zafascynowali.

Wzruszające były koncerty w Langolen – Anglia dla obłożnie chorych polskich weteranów II Wojny Światowej, którzy podczas trwania koncertu płakali i głośno szlochali a Zespół razem z nimi. Na życzenie amerykańskiego impresario Jana Wojewódzki K.St. Leszczyński opracował z Zespołem Tańca Ludowego UMCS choreografię i program do muzyki Polskiej Orkiestry Włościańskiej im. Karola Namysłowskiego z Zamościa pod tytułem „Moje strony”. Prezentowane występy Zespołu wraz z Orkiestrą Namysłowiaków podbiły serca publiczności na Festiwalu we Francji i podczas miesięcznego tournée po USA i Kanadzie.

Za działalność patriotyczną oraz rozsławianie Polski i jej kultury narodowej na świecie, za wielkie zaangażowanie społeczne został wyróżniony wieloma odznaczeniami państwowymi i folklorystycznymi m.in.: Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski z Gwiazdą, Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, Orderem Suwerenności Świętego Stanisława Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą nadanym przez Mistrza Wielkiego i Kapitułę w Londynie, Najwyższym Odznaczeniem Folklorystycznym Austrii, Medalami Jubileuszowymi za pomoc Kościołowi Rzymskokatolickiemu i Polakom na Ukrainie, Medalem „Meritus Patriae” przyznanym przez Zarząd Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” za zasługi i wieloletnią działalność na rzecz odrodzenia i pielęgnowania tradycji, języka i kultury ojczystej Polaków na Wschodzie, Medalem Zasłużony dla Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie przyznanym przez Senat Akademicki, Dyplomem Honorowej Ogólnopolskiej Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego, Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, Złotym Medalem Wspólnoty Polskie i wiele innych.

Założył wiele zespołów tańca ludowego, z których kilka działa do dziś (Zespół Akademii Medycznej, Zespół Kraśnik, Zespół Ziemi Chełmskiej, Robotniczy Zespół „Gracja”. Zawsze chętnie pomagał zespołom w kraju i za granicą. W Brześciu uczył tańców polskich zespoły białoruskie „Radość”, „Budowlani” i „Breszczanka”.

Będąc z Zespołem Tańca Ludowego UMCS w USA na prośbę kierownika zespołu księdza Bronisława Wojtyło w Chicago, pomagał przygotować jego zespół do Festiwalu Zespołów Polonijnych w Rzeszowie. Dzięki tej pomocy Zespół otrzymał na Festiwalu I-szą nagrodę.

Jest pomysłodawcą i twórcą 3-letniego Studium Folklorystycznego dla Instruktorów Zespołów Polonijnych w Lublinie. Uczestnicy Studium z różnych krajów świata wyposażani są w wiedzę teoretyczną i praktyczną potrzebną do prowadzenia zespołów polonijnych. Dotychczas szkoliło się około 3,5 tysiąca osób, a rezultaty ich pracy widoczne są na Światowych Festiwalach Polonijnych odbywających się co 3 lata w Rzeszowie.

K. S. Leszczyński był: aktywnym członkiem Polskiej Sekcji CIOFF jako ekspert od spraw folkloru, członkiem Światowej Organizacji Folklorystycznej IOV, członkiem Kapituły „Serce dla Serc”, posiadał tytuł twórcy do spraw folkloru w Ministerstwie Kultury i Sztuki.

Jest autorem licznych opracowań książkowych.

Panu Leszczyńskiemu nadano godność honorowego członka Zespołu Regionalnego „Wisła” w Wiśle oraz otrzymał honorowe obywatelstwo Miasta Selczuk – Turcja, Miasta Rexburg – USA, Miasta Włodawy, Sawina i Gościeradowa w województwie lubelskim, Rytwian w województwie świętokrzyskim, Ziemi Wolińskiej – Świnoujście.