Kontrole piw smakowych i drinków smakowych. Wykryto zaniżony lub zawyżony poziom alkoholu deklarowany przez producentów

Inspektorzy Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) przeprowadzili szczegółowe badania dotyczące jakości handlowej piw smakowych oraz gotowych do spożycia drinków alkoholowych (RTD – ready-to-drink). Najczęściej zaobserwowane nieprawidłowości dotyczyły oznakowania produktów, a także stwierdzono przypadki, gdzie zawartość alkoholu była błędnie deklarowana – zarówno zawyżona, jak i zaniżona.

Nieprawidłowości w 21% badanych podmiotach

Głównym celem tych kontroli było ocenienie jakości handlowej drinków alkoholowych gotowych do spożycia (RTD – ready-to-drink) oraz piw smakowych pod kątem zgodności z obowiązującymi przepisami oraz deklaracją producenta.

W III kwartale 2023 roku przeprowadzono kontrole na terenie całego kraju, które obejmowały łącznie 88 podmiotów, w tym 66 sklepów i 22 producentów.

W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono nieprawidłowości w 19 podmiotach, co stanowiło 21,6% ogółu sprawdzanych miejsc – w tym w 5 sklepach i u 14 producentów.

Co stwierdzili kontrolerzy? Lista nieprawidłowości produktów

Cechy organoleptyczne – brak stwierdzonych nieprawidłowości. Wszystkie podmioty przeszły kontrolę tej właściwości bez zarzutu. Oceną organoleptyczną objęto 26 partii (11 partii w sklepach i 15 partii w zakładach produkcyjnych).

Parametry fizykochemiczne, w tym zawartość alkoholu

Łącznie przebadano 99 partii pod względem parametrów fizykochemicznych, z czego 51 partii pochodziło ze sklepów, a 48 z zakładów produkcyjnych. Spośród tych partii, 10 partii (10,1%) zostało zakwestionowanych.

W przypadku asortymentu poddanego kontroli na etapie detalu, główne nieprawidłowości to:

• Zaniżowana zawartość alkoholu etylowego (do 0,6 p.p.) w porównaniu do informacji umieszczonej na opakowaniu.
• Zaniżowana zawartość ekstraktu brzeczki podstawowej w stosunku do informacji na etykiecie.

Nieprawidłowości dotyczące parametrów fizykochemicznych zostały także stwierdzone na etapie produkcji piw smakowych. Obejmowały one:

• Zaniżowaną (do 2,3 p.p.) lub zawyżoną (do 1 p.p.) zawartość alkoholu etylowego.
• Zaniżoną lub zawyżoną zawartość ekstraktu brzeczki podstawowej.

Niewłaściwe oznakowanie produktu

Nieprawidłowości dot. znakowania stwierdzone na etapie detalu:

• nieprawidłowe oznakowanie w zakresie zawartości alkoholu (np.: podanie na etykiecie „napój alkoholowy gazowany o smaku gruszkowym z wódką” zawartość alkoholu etylowego 4,4 % obj., podczas gdy zawartość alkoholu etylowego wynikająca z badań laboratoryjnych wynosiła 3,8 % obj.); 
• nieprawidłowości związane z nazwą produktu (np.: rozbieżność w tłumaczeniu nazwy produktu z języka angielskiego na język polski; brak % zawartości składnika podkreślonego w nazwie czy podanie informacji o stosowanym podczas produkcji procesie pasteryzacji poza nazwą produktu; niedozwolone umieszczenie odniesienia do kategorii napoju spirytusowego w tym samym wierszu co nazwa napoju alkoholowego).

Stwierdzone nieprawidłowości związane ze składem dotyczyły m.in.: 

• użycia na etykiecie grafiki, która wprowadza w błąd konsumenta odnośnie składu (np. na etykiecie zastosowano grafikę pomarańczy, podczas gdy użyto „syropu o smaku pomarańczowym”); 
• umieszczenia na etykietach niezgodnego z prawdą wykazu składników; 
• braku informacji na temat postaci zastosowanego surowca; 
• podania w wykazie składników nazwy składnika niezgodnej z jego nazwą rzeczywistą czy wreszcie podanie składników w niewłaściwej kolejności. 

Pozostałe stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości dotyczyły m.in.: 

• podania na etykiecie zaniżonej lub zawyżonej zawartości ekstraktu brzeczki podstawowej;
• podania nieprawidłowego okresu leżakowania na etykiecie względem dokumentów produkcyjnych;
• braku podania pełnych danych producenta czy danych identyfikujących podmiot działający na rynku spożywczym odpowiedzialnego za informację na temat żywności; 
• podania informacji o warunkach przechowywania w nieprawidłowym miejscu na etykiecie;
• nie podania w tym samym polu widzenia nazwy, ilości netto oraz rzeczywistej zawartości objętościowej alkoholu – co jest niedozwolone.

W kontrolowanych podmiotach warunki składowania napojów RTD oraz piw smakowych zapewniały zachowanie ich właściwej jakości handlowej. Stan kontrolowanych pomieszczeń nie budził zastrzeżeń.

Kary i sankcje za uchybienia

Na etapie produkcji, wojewódzcy inspektorzy wydali łącznie 5 decyzji administracyjnych nakładających kary pieniężne na łączną kwotę 24 288 złotych. Ponadto, wydano 4 decyzje zakazujące wprowadzenia produktów do obrotu, 6 decyzji nakazujących zmiany w oznakowaniu, wszczęto 12 postępowań administracyjnych oraz wydano 9 zaleceń pokontrolnych. Dodatkowo, na osoby odpowiedzialne nałożono 8 mandatów karnych.

Na etapie detalu, wojewódzcy inspektorzy wydali 1 decyzję administracyjną nakładającą karę pieniężną z tytułu niewłaściwej jakości handlowej. Ponadto, wszczęto 3 postępowania administracyjne i wydano 2 zalecenia pokontrolne.