Pakiet zdrowotny dla kobiet „Bezpieczna świadoma Ja”. Rozwiązania bezpieczeństwa zdrowotnego kobiet

Minister zdrowia Izabela Leszczyna przedstawiła zestaw środków zawarty w programie o nazwie „Bezpieczna, świadoma Ja”, mający na celu podniesienie poziomu pewności świadomości, bezpieczeństwa i ochrony Polek w różnych etapach ich życia. To dostosowany do dzisiejszej świadomej kobiety zestaw pomocowy państwa na różne sytuacje życia codziennego.

Kobiety w każdym wieku mają czuć się bezpiecznie

Szefowa Ministerstwa Zdrowia zaprezentowała w środę w Warszawie inicjatywę skierowaną do kobiet pod nazwą „Bezpieczna, świadoma ja”. Według jej słów, projekt ma na celu umożliwienie kobietom we wszystkich grupach wiekowych poczuć się bezpiecznie w kontekście ochrony ich zdrowia. To szereg zróżnicowanych programów wsparcia, pogrupowany na różne okoliczności i potrzeby.

Programy rozrodcze In vitro i Onkopołodność w Polsce

Proponowany program ma pomóc stać się rodzicem, bez względu na status materialny, czy obciążenia zdrowotne. Główne założenia to edukacja i uczynienie in Vitro bardziej dostępnym.

To dla nas priorytet, żeby wszyscy, którzy chcą mieć dzieci, bez względu na stan zdrowia, mogli być rodzicami – wyjaśniła minister zdrowia Izabela Leszczyna.

Projekt obywatelski dotyczący in vitro ma uniezależnić posiadanie dzieci od stanu majątkowego.

Od początku lutego 2024, wystartował zespół, którego zadaniem jest wypracowanie kryteriów, jakie muszą spełnić przyszli rodzice chcący skorzystać z programu in vitro. Na in vitro przeznaczymy co najmniej 0,5 mld zł rocznie. Program ruszy 1 czerwca. – mówi MZ Izabela Leszczyńska

Onkopłodność – zostań rodzicem

Na program ten czekają nie tylko osoby, które mają problemy z płodnością ale też pacjentki onkologiczne, dla których to jedyna szansa, żeby mieć dziecko.

– Będziemy bankować gamety męskie i żeńskie, a w przypadku par – zarodki. Planujemy dużą akcję edukacyjno-informacyjną, zarówno dla pacjentów jak i onkologów, którzy powinni poruszać ten temat i kierować pacjentów do ginekologa. Każdy musi wiedzieć, że mimo choroby onkologicznej może być rodzicem – podkreśliła minister.

Badania prenatalne – bezinwazyjne dla płodu

Modyfikacje dotyczące badań prenatalnych obejmują poszerzenie dostępu do nich, z zamiarem umożliwienia ich jak największej liczbie kobiet. Ministerstwo planuje także rozszerzyć zakres badań, obejmując nowoczesne metody nieinwazyjne.

Minister wyjaśniła, że w przypadku, gdy lekarz uzna, że kobieta potrzebuje szczegółowych badań, będzie miała możliwość ich przeprowadzenia. To może obejmować badania takie jak echo serca płodu czy test DNA wolnego od opłat w przypadku wystąpienia wysokiego ryzyka wad genetycznych.

Przerwanie ciąży, kiedy i na jakich zasadach – Terminacja ciąży

Bezpieczeństwo i respektowanie praw kobiet w sytuacji zagrożenia życia matki przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa lekarzy to kolejny punt prezentowanego pakietu.  

Minister Leszczyna przypomniała między innymi, że „polskie prawo uwzględnia dwa przypadki terminacji ciąży – gdy stanowi ona zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety lub gdy powstała w wyniku przestępstwa (gwałtu, kazirodztwa)”.

– Przypomnę wszystkim lekarzom, że powoływanie się na art. 39 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, tzn. artykuł, który mówi o tym, że lekarz może uchylić się od wykonania konkretnej medycznej procedury, może być stosowany, ale nie wtedy, gdy zagrożone jest zdrowie lub życie pacjentki. O tym mówi art. 30 tej samej ustawy – powiedziała, zaznaczając, że „jeśli mówimy o zagrożeniu zdrowia albo życia kobiety, to lekarz nie może powołać się na tzw. klauzulę sumienia”.

Szpital będzie zobowiązany wykonywać procedurę przerwania ciąży, jeśli wykonuje świadczenia w ramach umowy z NFZ. Za możliwość przeprowadzenia zabiegu w placówce medycznej będzie odpowiedzialny kierownik placówki, która ma kontrakt z NFZ. Ośrodek medyczny musi zapewnić terminację ciąży zgodnie z polskim prawem. Podmiot leczniczy nie ma sumienia. – dodała Minister.

– Nie będzie list szpitali, w których się terminuje ciążę, i takich, w których się tego nie robi. Chcesz mieć podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia, to musisz wykonywać koszyk świadczeń, za który dostajesz pieniądze. Inaczej tego kontraktu po prostu mieć nie będziesz – dodała minister Izabela Leszczyna

Antykoncepcja awaryjna – tabletka dzień po bez recepty

W pakiecie dla kobiet znalazła się także antykoncepcja awaryjna. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który trafił do Sejmu. Tabletka dzień po będzie dostępna bez recepty od 15 roku życia. Zapobiega ona zapłodnieniu – nie jest środkiem wczesnoporonnym.

Chcemy, żeby tabletka była dostępna od piętnastego roku życia bez recepty, ponieważ zgodnie z opiniami ginekologów położników wtedy dziewczyna osiąga pełną dojrzałość płciową – wskazała Izabela Leszczyna, dodając, że „ważne jest, aby kobieta przyjęła tabletkę jak najszybciej”.

Tabletkę z octanem uliprystalu (ellaOne) trzeba zażyć jak najszybciej, do 120 godzin po stosunku. Antykoncepcja awaryjna nie powoduje przerwania istniejącej ciąży.

Edukacja seksualna młodzieży – świadoma ciąża u kobiet

Aby zmniejszyć liczbę niechcianych ciąż, istotne jest prowadzenie edukacji. Dlatego MZ nawiązało współpracę z Ministerstwem Edukacji Narodowej. Edukacja zdrowotna, w tym aspekt seksualny, stanowi istotny komponent procesu kształcenia dzieci i młodzieży. To podczas takich zajęć młodzi ludzie mogą się poznać, swoje ciało, biologie, umysł. Potrafili zarządzać sobą, swoim wolnym czasem, nawykami do prowadzenia późniejszej prokreacji.

Szczepienia przeciw HPV – niemal 100% skuteczność w walce z rakiem szyjki macicy

Minister zachęcała rodziców oraz opiekunów dzieci w wieku 12 i 13 lat do skorzystania z darmowych szczepień przeciwko HPV. Podkreślono, że szczepienie dziewczynek przeciwko HPV zmniejsza ryzyko późniejszego zachorowania na raka szyjki macicy u dorosłych kobiet. Jednocześnie podkreślono, że szczepienie chłopców przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia raka prącia, odbytu, jamy ustnej oraz gardła.

Rak szyjki macicy zabiera co roku 2,5 tys. kobiet, dajmy naszym dzieciom przepustkę do zdrowia – powiedziała Minister

Dzisiaj program obejmuje dzieci w wieku 12 i 13 lat, ale będę chciała włączyć do niego także młodsze roczniki. Rozmawiałam też z Barbarą Nowacką, minister edukacji narodowej o możliwości wykonywania tych szczepień w szkołach – wyjaśniła minister Leszczyna. 

Intymność i godne warunki porodu

Bardzo ważnym punktem pakietu jest również opieka okołoporodowa. Powinna być dostosowana przede wszystkim do potrzeb pacjentek i ich dzieci. Przygotowano ankietę skierowaną do pacjentek, aby zgłębić ich doświadczenia podczas porodu.

W tym zakresie mamy wiele do zrobienia. W ponad połowie porodówek w kraju nie wykonano w 2022 r. ani jednego znieczulenia zewnątrzoponowego, a to powinno być standardem. Kobieta ma być godnie traktowana i mieć zapewnioną intymność – zaznaczyła minister zdrowia.

Ustawa ma wejść w życie po czternastu dniach od ogłoszenia.