O wojnie można mówić na różne sposoby. Ukraińska artystka Violetta Oliinyk wyraża swoje doświadczenia związane z rozłąką z najbliższymi i okrutną wojenną rzeczywistością poprzez działania performatywne. Przez trzy dni własnoręcznie tkała koszulę z pokrzyw. Zapis wideo z tego wydarzenia oraz koszulę będzie można oglądać wkrótce na wystawie w Galerii Labirynt 2. Koszula utkana z pokrzyw w symboliczny sposób przynosi nadzieję na przełamanie klątwy wojny, przywodząc na myśl dawne legendy, w których przewija się ten motyw.
Działanie oparte o starożytne legendy
Rozłąka z najbliższymi, strach i samotność – to rzeczywistość, której doświadczają Ukraińcy i Ukrainki od momentu wybuchu pełnoskalowej wojny. Mimo iż czas płynie, a informacyjny szum zdaje się raz na jakiś czas przygasać, to cierpienia nie maleją, a rodziny (niestety często już na zawsze) zostają rozbite.
Violetta Oliinyk wyraża swoje doświadczenia performatywnie: własnoręcznie tka koszule z wcześniej zerwanych pokrzyw. Swoje działanie oparła o starożytne legendy, które mówią o tym, iż siostra w milczeniu i bez uśmiechu musi uszyć koszule z polnych roślin, a gdy bracia je nałożą, klątwa zostanie złamana. To działanie w sposób symboliczny uświadamia nam, jak wiele osób – bliskich, przyjaciół, sióstr i braci – czeka, aby klątwa wojny została złamana, i aby każdy mógł szczęśliwie wrócić do swojego domu.
Na ekspozycji, obok ręcznie tkanej koszuli oraz wideo-dokumentacji, które powstały w trakcie trzydniowego performansu, znajdziemy również instalację fotograficzną, na której artystka umieściła zdjęcia rodzeństw, które zostały rozdzielone wskutek wojny. Większość z nich ukazuje czasy dzieciństwa, pełne dobrych emocji i przywiązania – teraz gdy strach o przyszłość mrozi serce, pora uświadomić sobie jak ważne jest dbanie o każdą sekundę spędzoną razem.
Całość przekazu uzupełnia praca Zhanny Kadyrovej pt. „Palianytsia”. To rodzaj chleba wytwarzanego w Ukrainie. Rosyjscy dywersanci i agenci nie potrafią dobrze wymówić jego nazwy, więc po tak prostej rzeczy Ukraińcy i Ukrainki są w stanie odróżnić przyjaciela od wroga. W czasie wojny, gdy odcięty jest prąd, a łączność ze światem zanika, tak podstawowa rzecz jak chleb staje się czymś, czego wiele osób musi szukać w trudzie.
Zachęcamy osoby, które doświadczają rozłąki ze swoimi najbliższymi, aby uzupełniły instalację i dołożyły swoje fotografie w geście solidarności.
Praca Zhanny Kadyrovej pt. „Palianytsia” została udostępniona dzięki uprzejmości BWA Warszawa.
Violetta Oliinyk
Urodzona 1995 jest ukraińską artystką, jubilerką i performerką. Absolwentka Lwowskiej Szkoły Artystycznej, kierunek – szkło artystyczne i witraże, a także absolwentka Kolegium Sztuki i Wzornictwa w Wyżnicy, kierunek – jubilerstwo.
W swojej twórczości bada możliwości wpływu artysty na społeczeństwo. Główne obszary jej działań to performance, wideo, jubilerstwo. W Czerniowcach zrealizowała cykl performansów, celem których było przebudzenie pamięci miasta, dialog z jego zapomnianą historią poprzez odtwarzanie nieistniejących już miejsc.
W 2021 roku otrzymała grant Canada Council na realizację wspólnego projektu z Tarasem Polataiko. Od początku pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę Violetta wykonuje biżuterię i organizuje aukcje, aby zebrać fundusze na potrzeby ukraińskich ochotników. Jej bracia i ojciec są na wojnie.
Otwarcie wystawy: 27.09.2023 (środa), godz. 19.00
Gdzie: Galeria Labirynt 2, ul. Grodzka 3, Lublin
Dostępność: Wystawa w przestrzeni niedostępnej dla osób z niepełnosprawnością motoryczną. Otwarcie tłumaczone na język ukraiński (tłumacz: Volodymyr Dyshlevuk) oraz na PJM (tłumaczka: Marta Stępniak)
Wystawa czynna: do 22.10.2023 (wtorek-niedziela, godz. 15.00–19.00)
Wstęp: wolny
Kurator: Mateusz Wszelaki
Dodaj swój komentarz