Zakaz przemieszczania się w sylwestra. Co zrobić, jeśli nie zgadzam się z mandatem?

Rzecznik Praw Obywatelskim zabrał głos w sprawie zapowiadanego przez rząd zakazu przemieszczania się w noc sylwestrową.

• Całkowity zakaz przemieszczania się w noc sylwestrową byłby bezprawny
• Obecnie zgodne z prawem możliwe jest bowiem tylko wprowadzenie określonego sposobu poruszania się, czyli np. z zachowaniem dystansu
• Opublikowano rozporządzenie ws. wprowadzenia godziny policyjnej w sylwestra

Narodowa kwarantanna będzie obowiązywać od 28 grudnia do 17 stycznia 2021 r. (do końca przerwy szkolnej) – ogłosił w ubiegłym tygodniu minister zdrowia Adam Niedzielski. Resort wprowadzi dodatkowe obostrzenia m.in. zamknięte zostaną hotele, stoki narciarskie, galerie handlowe. Kolejnym z obostrzeń ma być wprowadzenie godziny policyjnej w sylwestra.

Zakaz przemieszczania się w sylwestra

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar wypowiedział się krytycznie w sprawie zapowiedzianego przez rząd wprowadzenia godziny policyjnej, obowiązującej od 19:00 w dniu 31 grudnia do 6:00 w dniu 1 stycznia. Chodzi o zakaz przemieszczania się w noc sylwestrową.

>POWIĄZANE: Zakaz przemieszczania się w Sylwestra niezgodny z Konstytucją

„Pozbawianie nas istoty praw obywatelskich na podstawie rozporządzeń nie powinno następować. Ewentualne wprowadzenie na mocy rozporządzenia zakazu przemieszczania się stanowi szczególnie rażące naruszenie Konstytucji, która zapewnia każdemu wolność poruszania się do terytorium RP oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu (art. 52 ust. 1 Konstytucji). Wolność ta może podlegać ograniczeniom określonym w ustawie, ale poza stanami nadzwyczajnymi korzystanie z niej nie może zostać zakazane (stanu nadzwyczajnego zaś nie wprowadzono)” – czytamy w komunikacie RPO.

„Podstawą nie może zaś być ustawa z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych. Nie upoważnia ona bowiem do uregulowania w rozporządzeniu zakazu przemieszczania się obywateli. Na jej mocy rząd może wyłącznie ograniczyć określony sposób przemieszczania się – ale nie zakazać go całkowicie” – dodano.

Jaka kara za złamanie zakazu przemieszczania się w sylwestra?

„Na podstawie rozporządzenia ws. nowych obostrzeń, policja będzie miała możliwość wystawiania mandatów osobom, które bez powodu ujętego w rozporządzeniu pojawią się od godz. 19.00 31 grudnia do 6.00 rano 1 stycznia na ulicach” – przekazał w poniedziałek rzecznik rządu Piotr Müller.

„Dla osób nieprzestrzegających nakazów, zakazów i ograniczeń grozi mandat do 1000 zł. W przypadku odmowy przyjęcia mandatu funkcjonariusz kieruje wniosek do sądu. Zgodnie z ustawą o zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi kara pieniężna nałożona w drodze decyzji administracyjnej przez powiatowego państwowego inspektora sanitarnego wynosi od 5 do 30 tys. zł” – zapowiedział inspektor Mariusz Ciarka, rzecznik Komendanta Głównego Policji.

Każdemu przysługuje jednak prawo odmowy przyjęcia mandatu, a policjant ma obowiązek o tym poinformować. Jeśli z tego prawa skorzystasz, sprawa trafi do sądu. „Ukaranym obywatelom przysługuje prawo odwołania się do sądu, który może Konstytucję stosować bezpośrednio” – przypomina Adam Bodnar.

Czy policja będzie mogła wejść do domu w sylwestra?

Zdaniem RPO, wprowadzenie rozwiązania, które polegałoby na zatrzymaniu wszystkich mieszkańców w domach w czasie nocy sylwestrowej byłoby bezprawne, ponieważ nie ma ku temu odpowiednich przepisów ustawowych, które by tego typu regulacje pozwalały wprowadzić.

„Nie wyobraża też sobie, aby policjanci w noc wigilijną chodzili po mieszkaniach i sprawdzali liczbę świętujących osób. Nie można zaś wykluczyć legitymowania na ulicy” – powiedział Bodnar.