Jeszcze kilka lat temu urlop rodzicielski był w Polsce domeną kobiet. Dziś ta sytuacja powoli się zmienia. W 2024 roku niemal 1,9 tysiąca ojców z województwa lubelskiego skorzystało z tego prawa – trzynaście razy więcej niż dwa lata wcześniej. Choć nadal stanowią mniejszość, ich rosnąca liczba pokazuje, że świadomość równości rodzicielskiej zaczyna się zwiększać.
Nowe przepisy a rosnące zainteresowanie ojców urlopami
Na zmiany w podejściu mężczyzn do urlopów rodzicielskich znaczący wpływ miała dyrektywa work-life balance, która weszła w życie w kwietniu 2023 roku. Wprowadziła ona:
- wydłużenie urlopu rodzicielskiego do 41 tygodni,
- obowiązkowe 9 tygodni urlopu tylko dla każdego z rodziców, których nie można przekazać drugiemu opiekunowi.
Efekt? Już w 2023 roku liczba ojców korzystających z urlopu rodzicielskiego wzrosła do ponad 800, a rok później niemal podwoiła się, sięgając 1,9 tysiąca.
– To wyraźny sygnał, że nowe regulacje zachęcają ojców do aktywnego udziału w opiece nad dziećmi – komentuje Mariusz Jedynak, wiceprezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jak długo ojcowie przebywają na urlopie?
Mimo rosnącej liczby ojców decydujących się na urlop, ich średni czas spędzony z dzieckiem wciąż jest krótszy niż możliwe maksimum.
- Średni okres urlopu rodzicielskiego ojców w 2024 roku wyniósł 48,6 dnia (czyli ok. 7 tygodni).
- Oznacza to, że średnio 2 tygodnie pozostają niewykorzystane.
To pokazuje, że choć mężczyźni coraz chętniej korzystają z tego prawa, to wciąż nie w pełni wykorzystują dostępne możliwości.
Urlop ojcowski – stabilna sytuacja
Oprócz urlopu rodzicielskiego ojcowie mogą również skorzystać z 2-tygodniowego urlopu ojcowskiego. Jego popularność w regionie jest wysoka – w 2024 roku skorzystało z niego 7,7 tysiąca mężczyzn.
– Od momentu wejścia w życie dyrektywy work-life balance, ponad 60% mężczyzn, którym urodziło się dziecko, korzysta z tego świadczenia – zaznacza Mariusz Jedynak.
Czy równość rodzicielska wpłynie na rynek pracy?
Zdaniem ekspertów zwiększone zaangażowanie ojców w opiekę nad dziećmi ma kluczowe znaczenie nie tylko dla rodzin, ale również dla rynku pracy i gospodarki.
Lepsza sytuacja kobiet na rynku pracy
Karolina Andrian z Fundacji Share the Care podkreśla, że wyrównanie ról rodzicielskich to klucz do zmniejszenia luki płacowej i nierówności w zatrudnieniu:
– „Aby zlikwidować nierówności na rynku pracy, musimy wrócić do ich źródła – a jest nim macierzyństwo. Większe zaangażowanie mężczyzn w opiekę nad dziećmi to docenienie potencjału kobiet w pracy i jednocześnie uznanie ważnej roli ojców w wychowywaniu dzieci” – tłumaczy Karolina Andrian.
Korzyści dla gospodarki
Eksperci z Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazują, że do 2035 roku polski rynek pracy skurczy się o ponad 2 miliony pracowników. Z kolei według raportu McKinsey & Company:
- pełne wykorzystanie potencjału zawodowego kobiet mogłoby zwiększyć PKB Polski o 300 miliardów złotych rocznie,
- większa reprezentacja kobiet w najbardziej produktywnych sektorach mogłaby podnieść wzrost gospodarczy o 9% do 2033 roku.
Czy większe zaangażowanie ojców może pomóc w poprawie dzietności?
Spadająca liczba urodzeń to problem wielu krajów OECD, w tym Polski. Zdaniem ekspertów z Uniwersytetu Islandzkiego system urlopów rodzicielskich może pomóc w stabilizacji wskaźników dzietności.
Przykład Islandii
- Po wprowadzeniu równych urlopów dla matek i ojców w 2000 roku,
- Spadek dzietności został zahamowany, a liczba dzieci w rodzinach zaczęła rosnąć.
- Dziś Islandia ma jeden z najwyższych wskaźników dzietności w OECD – 1,7, podczas gdy Polska jest na trzecim miejscu od końca ze wskaźnikiem 1,1.
Przyszłość równości rodzicielskiej – co dalej?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundacja Share the Care nie zwalniają tempa. W kwietniu rusza kolejna edycja kampanii „Równi w domu – Równi w pracy. To się wszystkim opłaca”, której celem jest promowanie równości rodzicielskiej i walki z nierównościami na rynku pracy.
– Dziś równie ważne jest bezpieczeństwo emocjonalne, które buduje się przez bliskie relacje. Dlatego zachęcamy pracodawców do zweryfikowania stereotypowego podejścia i rozpoznawania zmieniających się potrzeb swoich pracowników – podkreśla Karolina Andrian.
Czy równość rodzicielska stanie się nowym standardem?
Rosnąca liczba ojców korzystających z urlopów rodzicielskich pokazuje, że społeczne podejście do ról rodzicielskich ewoluuje. Wciąż jednak wiele pozostaje do zrobienia, by równość w opiece nad dziećmi stała się normą.
A co Wy o tym sądzicie? Czy ojcowie w Polsce powinni jeszcze chętniej korzystać z urlopów rodzicielskich? Podzielcie się swoją opinią w komentarzach!
Ważny temat? Prześlij newsa!
Czekamy na Wasze informacje, zdjęcia i filmy.
Bądź na bieżąco z Lublinem!
Kliknij „obserwuj”, aby wiedzieć, co dzieje się w naszym mieście.
Najciekawsze wiadomości ze spottedlublin.pl znajdziesz w Google News!
Dodaj opinię