Pierwsze szczepienia przeciwko Covid-19 rozpoczną się w Polsce w niedzielę, 27 grudnia. Jak działa szczepionka? Czy są jakieś skutki uboczne? Najważniejsze pytania i odpowiedzi dotyczące szczepionki Biontech i Pfizer.
Europejska Agencja Leków (EMA) w poniedziałek wydała zgodę na dopuszczenie do obrotu w Unii Europejskiej szczepionki przeciw Covid-19 firm Pfizer i Biontech.
Pierwsze 10 tys. sztuk szczepionek przyjedzie do Polski 26 grudnia wieczorem. Szczepionki trafią do Agencji Rezerw Materiałowych, gdzie zostaną przepakowane i wysłane do 73 szpitali, by 27 grudnia mogły rozpocząć się pierwsze szczepienia.
Już wiadomo, że pierwsza osoba w Polsce będzie zaszczepiona przeciw Covid-19 w szpitalu MSWiA w Warszawie. W pierwszej kolejności zaszczepione będą osoby najbardziej narażone na zakażenie koronawirusem z racji swoich zawodowych obowiązków. Mowa o grupie „zero”.
Są wśród nich:
- pracownicy szpitali węzłowych,
- pracownicy pozostałych podmiotów wykonujących działalność leczniczą, w tym stacji sanitarno-epidemiologicznych,
- pracownicy Domów Pomocy Społecznej i pracownicy Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej,
- pracownicy aptek, punktów aptecznych, punktów zaopatrzenia w wyroby medyczne, hurtowni farmaceutycznych, w tym firm transportujących leki,
- pracownicy uczelni medycznych i studenci kierunków medycznych.
Ważne! Do grupy „zero” zalicza się także personel niemedyczny pracujący w wymienionych podmiotach, czyli administracyjny i pomocniczy – bez względu na formę zatrudnienia (również wolontariusze i stażyści).
Do końca grudnia 2020 r. firmy Biontech/Pfizer dostarczą do Polski 300 tys. sztuk szczepionek. Rząd poinformował, że do końca końca stycznia 2021 r. Polska będzie w posiadaniu 1,5 mln szczepionek, co umożliwi zaszczepienie około 750 tys. pacjentów.
Jak działa szczepionka?
Szczepionka Biontech/Pfizer jest oparta na technologii informacyjnego RNA (mRNA). Pozwala to komórkom wytwarzać nieszkodliwe fragmenty białek wirusowych, które organizm ludzki wykorzystuje do budowania odpowiedzi immunologicznej w celu zapobiegania lub zwalczania kolejnych, naturalnych infekcji. W przypadku późniejszego kontaktu z patogenem układ odpornościowy rozpoznaje białko i może szybko zwalczać wirusa w ukierunkowany sposób.
Jak przebiega szczepienie?
Każdy pacjent otrzymuje dwie dawki szczepionki w odstępie trzech tygodni, z których każda jest wstrzykiwana w ramię, a dokładniej w mięsień naramienny. Zasadniczo można go wstrzyknąć do dowolnego mięśnia, ale obszar na ramieniu jest łatwo dostępny.
Zaletą takiego szczepienia domięśniowego jest to, że substancja czynna pozostaje w mięśniach przez kilka godzin, a organizm ma czas, aby go rozpoznać i zareagować.
Jakie są skutki uboczne?
Zmęczenie, ból głowy i ból w miejscu wstrzyknięcia to jedne z najczęstszych skutków ubocznych szczepienia. Według ekspertów takie skutki uboczne są częste. Według badań 44 820 uczestników – z których około połowa otrzymała szczepionkę Biontech/Pfizer – niektórzy skarżyli się również na gorączkę, dreszcze, biegunkę lub bóle mięśni i kończyn.
Skutki uboczne: Ogólnie działania niepożądane były łagodne do umiarkowanych i ustępowały po krótkim czasie. W porównaniu z wieloma uznanymi szczepionkami, takimi jak szczepionka przeciwko grypie, skutki uboczne występowały stosunkowo częściej. W zasadzie skutki uboczne występowały częściej przy drugiej dawce szczepionki.
Wyjątki: Po szczepieniach sporadycznie występowały „zdarzenia niepożądane”, takie jak obrzęk węzłów chłonnych. Jedna osoba zgłosiła uraz barku, arytmię serca i parestezje w nodze, czyli drętwienie.
Alergie: Niektóre osoby zaszczepione w Wielkiej Brytanii wykazywały cięższe reakcje alergiczne. Z tego powodu władze na razie zakazały szczepień osobom z poważnymi problemami alergicznymi.
Na ilu osobach testowano szczepionkę?
Szczepionka firm Biontech i Pfizer została przebadana w badaniu z udziałem łącznie 44 820 osób od końca lipca do połowy listopada. Około połowie badanych podano dwukrotnie szczepionkę, a drugiej połowie nieskuteczne placebo. Uczestnicy mieli co najmniej 16 lat, około 42 procent z nich było w wieku powyżej 55 lat.
Jakie skutki uboczne doświadczyli wolontariusze?
Ocena badania szczepionki Biontech/Pfizer wskazuje, że może wystąpić przejściowy ból w miejscu szczepienia, ból głowy lub zmęczenie.
- Ból w miejscu wstrzyknięcia: w zależności od grupy wiekowej i tego, czy była to pierwsza czy druga dawka, 66 do 83 procent badanych zgłosiło taki ból. Pięć do siedmiu procent wykazało zaczerwienienie lub obrzęk w miejscu nakłucia.
- Zmęczenie (34 do 59 procent)
- Ból głowy (25 do 52 procent)
- Dreszcze (od 6 do 35 procent)
- Biegunka (od 8 do 12 procent)
- Ból mięśni (14 do 37 procent)
- Bóle ciała (od 9 do 22 procent)
- Gorączka: było to szczególnie częste w przypadku drugiej dawki szczepionki (11 procent osób starszych i 16 procent młodszych)
Zgodnie z badaniem działania niepożądane były na ogół łagodne do umiarkowanych i ustępowały po krótkim czasie. Testy wykazały, że osoby w wieku powyżej 50 lat stwierdzały, że szczepionka była bardziej tolerowana i skarżyli się na mniej skutków ubocznych niż osoby młodsze. W zasadzie skutki uboczne występowały częściej przy drugiej dawce szczepionki. 64 osoby, które zostały zaszczepione, zgłosiły obrzęk węzłów chłonnych.
Czy zostaje ślad po szczepionce?
Tak jak w przypadku każdej iniekcji, tak i w tym przypadku, po zaszczepieniu pozostaje niewielki ślad po wkłuciu. Dolegliwości bólowe w miejscu wkłucia są wymieniane wśród działań niepożądanych, które mogą wystąpić po szczepieniu.
Co zrobić w przypadku niepokojących objawów po szczepionce?
W przypadku pojawienia się niepożądanych objawów po szczepieniu, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem poradni, w której było wykonane szczepienie.
Jak długo chroni szczepionka?
Na to pytanie nie można jeszcze odpowiedzieć jednoznacznie, ponieważ badania nie trwały jeszcze wystarczająco długo. Przeciwciała można wykryć między pięć miesięcy a półtora roku.
Jak dobrze chroni szczepionka?
Według badań klinicznych Biontech wskazuje na skuteczność szczepionki w 95 proc. Mniej chorób wystąpiło wśród osób z grupy szczepionej niż wśród osób z grupy kontrolnej. Dopiero za kilka miesięcy okaże się, czy wyżej wymieniona – dla wielu ekspertów zaskakująco wysoka – skuteczność zostanie osiągnięta również przy masowym stosowaniu szczepionki. Liczby odnoszą się do dotychczas przeprowadzonych badań III fazy.
Dodaj swój komentarz