Na dziś przypada Dzień Czystego Powietrza. Sprawdź czym oddychamy i jak wypadamy na tle innych miast

O tym, że oddychanie czystym powietrzem jest ważne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu nie trzeba nikogo przekonywać. Powietrze jest dla nas cennym zasobem, którego sami się pozbawiamy. Właśnie w celu edukacji i ochrony nas i przyszłych pokoleń każdego roku 14 listopada obchodzony jest Dzień Czystego Powietrza. Smog to wróg numer jeden czystego powietrza i naszego ciała, jego emisja powoli nas po cichu zabija.

Powietrze w Polsce – mówimy jak jest

Mimo postępu w poprawie jakości powietrza w Polsce w ostatnich latach, nasz kraj nadal jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych w Unii Europejskiej. Dlatego właśnie to szczególne święto umożliwia doskonałą okazję do refleksji nad znaczeniem czystego powietrza dla zdrowia ludzi i ekosystemu oraz sposobów, w jakie każdy z nas może dbać o naszą planetę.

Przyczyny smogu w miastach w Polsce

1. Emisje z pojazdów: Spaliny samochodowe, autobusowe i inne emisje z transportu stanowią znaczący udział w tworzeniu smogu. Tlenki azotu (NOx) i cząsteczki stałe (PM2.5 i PM10) są głównymi składnikami emisji.
2. Przemysł: Emisje z zakładów przemysłowych, fabryk oraz elektrowni również przyczyniają się do powstawania smogu. Procesy produkcyjne wydzielają różne zanieczyszczenia do atmosfery.
3. Ogrzewanie domów: Główną przyczyną jego powstawania jest niska emisja, czyli m.in. spaliny wydobywające się z kominów nieocieplonych domów jednorodzinnych.
4. Warunki meteorologiczne: Zjawiska atmosferyczne, takie jak brak wiatru czy inwersja termiczna, mogą spowodować zatrzymanie zanieczyszczeń w dolnych warstwach atmosfery, co prowadzi do zwiększenia stężenia zanieczyszczeń.
5. Zanieczyszczenia naturalne: Oprócz działalności człowieka, zanieczyszczenia naturalne, takie jak pyłki roślinne, mogą także przyczyniać się do problemu smogu.
6. Używanie produktów chemicznych: Uwalnianie substancji chemicznych z produktów codziennego użytku, takich jak farby, lakiery, czy środki czystości, również może mieć wpływ na jakość powietrza.

Te czynniki, działając łącznie, powodują zwiększenie stężenia zanieczyszczeń w atmosferze, co prowadzi do powstawania smogu w miastach.

Powietrze w Polsce się poprawia – tempo zmian jest zbyt wolne

Z analiz przeprowadzonych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska wynika, że ubiegły sezon grzewczy w Polsce był najlepszy pod względem jakości powietrza od pięciu lat. Mimo obiecujących wniosków, spośród 211 badanych miejscowości tylko 30 spełniło zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczące stężeń zanieczyszczeń, w tym pyłów zawieszonych. WHO wskazuje na pył zawieszony (PM), dwutlenek azotu (NO2), dwutlenek siarki (SO2) i ozon w warstwie przyziemnej (O3) jako najbardziej szkodliwe dla zdrowia ludzi.

Czym jest smog i dlaczego szkodzi nam

Smog to rodzaj zanieczyszczenia powietrza, który składa się głównie z dwóch rodzajów zanieczyszczeń: pyłów zawieszonych (PM) oraz związków chemicznych, takich jak tlenki azotu (NOx) i siarki (SOx). Powstaje w wyniku oddziaływania zanieczyszczeń pochodzących z różnych źródeł, takich jak spalanie paliw kopalnych (w tym emisje z pojazdów, przemysłu i ogrzewania domów), procesy przemysłowe oraz reakcje chemiczne w atmosferze.

Składniki smogu, zwłaszcza drobne cząsteczki PM2.5 i PM10, są na tyle małe, że mogą przenikać głęboko do dróg oddechowych człowieka podczas oddychania. To powoduje szereg problemów zdrowotnych, takich jak podrażnienie dróg oddechowych, problemy z układem oddechowym, nasilenie alergii, astmy czy też zwiększone ryzyko chorób serca i płuc. Ponadto, składniki chemiczne zawarte w smogu, takie jak tlenki azotu i siarki, mogą prowadzić do formowania się kwasów deszczowych, co ma negatywny wpływ na środowisko naturalne, uszkadzając ekosystemy wodne i lądowe oraz powodując zniszczenie roślinności.

Jak jest ze smogiem w Lublinie?

Jeżeli chodzi o nasze miasto i to czym oddychamy to powietrze w Lublinie diametralnie pogarsza się od godziny 19 wzwyż. Wyniki z automatycznych stacji pomiarowych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska umieszczonych w naszym mieście wskazują lawinowe pogorszenie się powietrza od godziny 19:00 jako wynik umiarkowany, do godziny 23:00 jako złe do oddychania.

Refleksje każdy wyciągnie sam. Wieczorny jogging, spacer i łyk rześkiego powietrza w płucach. To nie dzikie Bieszczady, to Lublin. Taki mamy klimat.

Godzinowy wykres jakości powietrza w Lublinie

Co się oszukiwać. W nocy jest po prostu źle w Lublinie. Lepiej nie korzystać z tego powietrza za długo. Szczególnie niebezpieczne jest to dla osób z nadwrażliwościami różnymi. Grupy wrażliwe to osoby w podeszłym wieku, dzieci oraz osoby ze schorzeniami układy oddechowego lub krwionośnego.

Legenda do odczytywania pomiaru:

W Lublinie wieczorową porą z godziny na godzinę robi się coraz gorzej. Co przedstawiają wykresy umieszczone poniżej. Z tym nie ma co dyskutować. To są fakty.

Co możemy z tym zrobić, aby żyło się lepiej?

Zmienić mentalność i zarabiać więcej, bo to że mamy ograniczać niską emisję, mówi się nam na każdym kroku. Tylko kogo na to stać. Z rzeczy, bardziej prawdopodobnych, które możemy zrobić już dziś to – Przykładne korzystanie z transportu publicznego, wybieranie roweru jako środka lokomocji czy ograniczenie zużycia energii w domu.